ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΙΤΑΛΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑΣ
Συντονιστής: Καθηγητής Γεράσιμος Δ. Παγκράτης
Στόχοι
Το Σεμινάριο εντάσσεται στις δραστηριότητες του Εργαστηρίου Ιταλικής Ιστορίας και Ιστοριογραφίας. Κύριος στόχος του Σεμιναρίου είναι η προώθηση της έρευνας για την ιταλική ιστορία και ιστοριογραφία. Αναλυτικότερα, στο επίκεντρο της λειτουργίας του ΣΙΙΙ βρίσκεται η συζήτηση για:
- τις νέες τάσεις της έρευνας σε ποικίλα ζητήματα της ιστορίας των Ιταλών στη διεπιστημονική της διάσταση,
- τη διδασκαλία της ιταλικής ιστορίας εκτός της Ιταλίας,
- τη μελέτη των πηγών της ιταλικής ιστορίας, ειδικά όσων βρίσκονται εκτός του ιταλικού χώρου,
- τις κυριαρχίες ιταλικών κρατών στον ανατολικομεσογειακό χώρο (Βενετία, Γένοβα),
- την επίδραση του ιταλικού πολιτισμού στον μεσογειακό και ευρωπαϊκό χώρο κ.ά.
Το βασικό μέσο πραγμάτωσης των σκοπών του Σεμιναρίου είναι η διοργάνωση κύκλων συναντήσεων, στη διάρκεια των οποίων προσκεκλημένοι Ιστορικοί από την Ελλάδα και την αλλοδαπή παρουσιάζουν την εμπειρία τους από έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη ή έχουν ήδη ολοκληρωθεί.
Αποδέκτες του Σεμιναρίου είναι φοιτητές, προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί του ΤΙΓΦ και άλλων πανεπιστημιακών Τμημάτων, καθώς και οποιοσδήποτε μοιράζεται τα ενδιαφέροντα και τους στόχους του ΣΙΙΙ.
Δημοσιεύσεις
Παρουσίαση του τόμου: 15T.12.2020, ιστοσελίδα www.in.gr, 14.1.2021 [Βιβλιοπαρουσίαση]
Συνέδρια - Ημερίδες
25.2.2022: «Ζητήματα Παιδείας του Νέου και Νεότερου Ελληνισμού. Οφειλή στη Βασιλική Μπόμπου-Σταμάτη» (Αμφιθέατρο Κεντρικής Βιβλιοθήκης της Φιλοσοφικής Σχολής, 10:00-18:00) - Πρόγραμμα Ημερίδας - Δημοσιεύματα Τύπου (1, 2)
Συνέδριο του Σεμιναρίου Ιταλικής Ιστορίας και Ιστοριογραφίας (Εργαστήριο Ιταλικής Ιστορίας και Ιστοριογραφίας, ΤΙΓΦ, ΕΚΠΑ) με θέμα: «Κοινωνική διαμαρτυρία, εξέγερση και επανάσταση στα προνεωτερικά Ιταλικά Κράτη» (13ος-18ος αι.), Αθήνα 29-30 Νοεμβρίου 2021, Κεντρικό Αμφιθέατρο Διδασκαλείου της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου - Πρόγραμμα
Σεμινάρια
2022
19.12.2022, 18:00. Αμφιθέατρο Α. Αργυριάδης, Κεντρικό Κτήριο ΕΚΠΑ: Στρογγυλή τράπεζα με θέμα: Η διακίνηση του έντυπου και του χειρόγραφου βιβλίου στον ελληνοβενετικό κόσμο. Πρόσκληση
26.5.2022 (11:30): Σεμινάριο Δρ. Α. Βαξεβάνογλου (Ακαδημία Αθηνών) Δ.Τ.
1.3.2022 (19:00) Σεμινάριο του Καθηγητή Eric Haywood (University College Dublin) Δ.Τ.
24.3.2022 (19:00). Σεμινάριο της Καθ. Zrinka Podhraški Čizmek (Università di Zagabria, Facoltà di Studi Croati), με θέμα: I Regesti marittimi croati del Settecento: metodologia per l'analisi di navigli Δ.Τ.
2021
Rita Tolomeo (La Sapienza Università di Roma), Venezia e la Dalmazia in età moderna e contemporanea, 13 Ιανουαρίου 2021 (18:00)
Θεοδόσης Νικολαϊδης (Αναπλ. Καθηγητής Ιονίου Πανεπιστημίου), Οι Φλωρεντινές Ιστορίες του Νικολό Μακιαβέλλι, 9.3.2021 (17:15).
Bruno Crevato-Selvaggi (Società Dalmata di Storia Patria), Venezia e Costantinopoli: un mondo di posta, 16.3.2021 (17:30). Δ.Τ.
Alessio Assonitis (The Medici Archive Project), I Medici ed il loro archivio: fra pubblico, privato e segreto, 13.4.2021 (17:30), Δ.Τ.
Piergabriele Mancuso (The Medici Archive Project), Il Ghetto dei Medici: gli ebrei del Rinascimento fiorentino, dallo spazio cittadino alla segregazione. Storia e analisi di un luogo che non esiste più Δ.Τ.
Dominique Kirchner Reill (History Department, Miami University), “La crisi di Fiume: Come sopravvivere dopo la caduta dell’impero?” 25.5.2021 (17:00). Δ.Τ.
Giuseppe Restifo, Due o tre Pandemie di peste. Storia, storiografia e contaminazioni metodologiche. 1.6.2021 (18:00) Δ.Τ.
Ευάγγελος Γρυπιώτης, Τα πλοία που πρωταγωνίστησαν στη ναυμαχία της Ναυπάκτου. Οι καινοτόμες διαφορές που οδήγησαν στη νίκη του χριστιανικού στόλου, 3.11.2021 (19:00). Δ.Τ.
Cristian Luca (Professor at the Lower Danube University of Galaţi, Romania), Mercanti epiroti nel commercio internazionale nei secoli XVII e XVIII (Πέμπτη 11 Νοεμβρίου 2021, 12:30, αίθουσα 812 της Φιλοσοφικής Σχολής) Δ.Τ.
2020
Χαράλαμπος Βλαχόπουλος (Διδάκτορας του τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ), Ιταλοί στρατιωτικοί στην υπηρεσία του ελληνικού Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Μελέτες περίπτωσης από το Αρχείο Δ. Ρώμα, 15 Ιανουαρίου 2020, αίθ. 724 (16:00).
Umberto Signori (Ιστορικός, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, ΕΚΠΑ), Corrispondenza consolare o supplica? Rilettura di una fonte per riconsiderare un’istituzione di antico regime, 13 Μαΐου 2020, μέσω της πλατφόρμας skype για επιχειρήσεις.
Renard Gluzman (Ιστορικός, Tel Aviv University, School of History), An epidemic of marine wood-boring organisms and its impact on ships and seafaring in the Early Modern Mediterranean, 21 Μαΐου 2020 (19:00), μέσω της πλατφόρμας zoom, https://zoom.us/j/2596027599
Γεώργιος Πηλείδης (Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, ΕΚΠΑ), Accademie cretesi e veneziane: contaminazione e innovazione culturale nel Seicento, 25 Μαΐου 2020 (18:00), στην ιταλική γλώσσα, μέσα από την πλατφόρμα Skype για επιχειρήσεις https://meet.lync.com/o365.uoa.gr/gpelidis/3DOFP29X
Toni Veneri ((University of North Carolina at Chapel Hill), Fra umanesimo e ragion di stato veneziana: La guerra di Costantinopoli di Paolo Ramusio (1572), 29 maggio 2020 (19:30), https://unc.zoom.us/j/92989505274
Paolo Calcagno (Università degli Studi di Genova), 3 giugno 2020 (20:00), Traffici commerciali e società marittime attraverso lo sguardo delle fonti giudiziarie: il caso di Genova nel XVIII secolo, 3 giugno (19:30, ora greca), su skype for business.
Παρουσίαση του βιβλίου του Στάθη Μπίρταχα, Βενετική Κύπρος (1489-1571) (25.11.2020, 19:30)
26.11.2020, 16:00 - Katia Occhi (Istituto storico italo germanico, Fondazione Bruno Kessler, Trento), με θέμα: Ricostruire i circuiti di scambio nell’Italia della prima età moderna attraverso una fonte notarile
2019
Δάφνη Λάππα (Δρ. Ιστορίας, Διδάσκουσα ΕΚΠΑ), Διαφορετικές εκδοχές του ορθόδοξου κόσμου: Βενετοί και Οθωμανοί υπήκοοι στη βενετική πόλη της Κέρκυρας, 8 Μαΐου 2019, αίθ. 820 (16:00).
Νίκος Τόμπρος (Επίκουρος Καθηγητής «Πολιτικής Ιστορίας» στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων), Προσεγγίζοντας έμμεσες ιστορικές πηγές: Η περίπτωση των επτανησιακών οικοσήμων, 15 Μαΐου 2019, αίθ. 820 (16:00).
Γιώργος Κουτζακιώτης (Κύριος Ερευνητής, Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών /ΕΙΕ), Κουρσάροι και έμποροι βενετικών συμφερόντων στην Μήλο (1684-1699): Φορείς μιας παράλληλης κυριαρχίας στο Αρχιπέλαγος κατά τον Πόλεμο του Μοριά, 22 Μαΐου 2019, αίθ. 820 (16:00).
Ειρήνη Αποστόλου (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΕΚΠΑ), Γαλλικές πολιτισμικές προσεγγίσεις της Ιταλίας στα χρόνια του Grand Tour: Ευρωπαϊκές συνέχειες και ασυνέχειες, 11.12.2019, αίθ. 724 (16:15).
Φώτης Μπαρούτσος (Επίκουρος Καθηγητής τμήματος Ιστορίας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο), Η γέννηση του νεότερου κράτους στην Ιταλία. Ο ρεπουμπλικανισμός, η δημιουργία εδαφικού κράτους και η ιδιαίτερη περίπτωση της Βενετίας, 18.12.2019, αίθ. 724 (17:00).
2018
Σπυρίδων Γ. Πλουμίδης (Επίκουρος Καθηγητής ΕΚΠΑ), Ο κορπορατισμός στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου (1922-40): Από τη θεωρία στην πράξη, 9 Ιανουαρίου 2018, αίθ. 826 (17:45).
Paolo-Daniele Scipro (Μεταδιδακτορικός Ερευνητής Τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ), Η ένταξη της Σικελίας στον ελληνικό κόσμο (8ος-3ος αι. π.Χ.), 22 Μαρτίου 2018, αίθ. 812 (18:00).
Νίκος Μανουσάκης (Μεταδιδακτορικός Ερευνητής Τμήματος Φιλολογίας ΕΚΠΑ), Οβίδιος: μια εισαγωγή, επτά σεμιναριακά μαθήματα από τις 30.3 έως τις 25.5.2018, αίθ. 421 (13:00-15:00).
Γεώργιος Λεοντσίνης (Ομότιμος Καθηγητής ΕΚΠΑ), Επαναστατικό φαινόμενο και ιδεολογία στην Κρήτη και στα Ιόνια νησιά κατά την περίοδο της βενετικής κυριαρχίας, 26 Απριλίου 2018, αίθ. 812 (18:00).
Τηλέμαχος Κ. Λουγγής (Ομότιμος Διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών), Οι διαφορετικές διαχρονικά βυζαντινές πολιτικές προσεγγίσεις στις εκστρατείες κατάκτησης της Ιταλίας, 9 Μαΐου 2018, αίθ. 812 (18:00).
Γεώργιος Ν. Θεοτόκης (Μεταδιδακτορικός Ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου, Κωνσταντινούπολη), Η νορμανδική επέκταση στην Ιταλία κατά τον 11ο αιώνα: μύθοι, στερεότυπα και προπαγάνδα 6 Ιουνίου 2018, αίθ. 812 (18:00).
Σέργιος Μοσχονάς (Υποψήφιος Διδάκτωρ Τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ), Περιδιάβαση στη Βενετία. Ανιχνεύοντας πτυχές της ιστορίας μέσα από τον δομημένο χώρο, 30 Νοεμβρίου 2018, αίθ. 822 (15:00).
Paolo Daniele Scirpo (Μεταδιδακτορικός Ερευνητής Τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ), Ο ελληνικός αποικισμός στην Δύση και η γέννηση της Μεγάλης Ελλάδος, επτά σεμιναριακά μαθήματα από τις 15.10 έως τις 20.12.2018, αίθ. 421 (13:00-15:00).
Ζήσης Φωτάκης (Επίκουρος Καθηγητή «Ναυτικής Ιστορίας» στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων), Η Μεσοπολεμική αναβάθμιση της Διεθνούς Ισχύος της Ιταλίας και ο Ελληνο-ιταλικός πόλεμος, 7 Δεκεμβρίου 2018, αίθ. 822 (15:00).
2017
Γιώργος Κεντρωτής (Καθηγητής στο Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου), Μεταφράζοντας το έργο La Scienza Nuova του Τζαμπαττίστα Βίκο στα ελληνικά, 1 Φεβρουαρίου 2017, αίθ. 421 (16:30).
Ειρήνη Παπαδάκη (Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Κύπρου), Κρητικοί στην Φερράρα της όψιμης Αναγέννησης, 6 Απριλίου 2017, αίθ. 823 (16:00).
Χαράλαμπος Μηνάογλου (Διδάκτωρ Νεότερης Ιστορίας ΕΚΠΑ), Πρώιμη νεώτερη ελληνική ιστοριογραφία: θεματική, συγγραφείς, προβλήματα, 25 Απριλίου 2017, αίθ. 812 (16:30).
Μαριτίνα Λεοντσίνη (Υποψ. Διδάκτωρ, Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ), Όψεις της γυναικείας θέσης και φύσης στην Πρώιμη Νεώτερη Βενετία: μια κειμενική προσέγγιση, 2 Μαΐου 2017, αίθ. 812 (16:45).
Νίκος Μοσχονάς (Ιστορικός, Ομότιμος Διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών), Ανάλυση μιας mariegola: κείμενο και αναφορά στην κοινωνική σημασία των αδελφοτήτων της Βενετίας, 4 Μαΐου 2017, αίθ. 823 (17:00).
Ιωάννης Παναγιωτόπουλος (Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Θεολογίας του ΕΚΠΑ), Όσιος Νείλος ο Καλαβρός, 910-1004, 16 Μαΐου 2017, αίθ. 812 (17:00).
Γεώργιος Ροδολάκης (Ομότιμος Διευθυντής Ερευνών, Κέντρο Ερεύνης της Ιστορίας του Δικαίου της Ακαδημίας Αθηνών), Με αφορμή το έργο του Σπυρίδωνα Μποζίκη (1819): «Χρέος του Νοταρίου. Ερμηνεία ωφέλιμος». Παρατηρήσεις για τους μεταβυζαντινούς νοταρίους, 6 Ιουνίου 2017, αίθ. 812 (17:00).
Στάθης Μπίρταχας (Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ), Θρησκευτική απόκλιση και συμμόρφωση στο βενετικό Κράτος της Θάλασσας κατά την περίοδο της Αντιμεταρρύθμισης: η περίπτωση των Ιόνιων Νησιών, 13 Οκτωβρίου 2017, αίθ. 822 (15:00).
Ανδρονίκη Διαλέτη (Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου της Θεσσαλίας), «Questa opera, la quale parla della eccellenza delle donne»: Συζητώντας για το φύλο και άλλα ‘παράδοξα’ στην Ιταλία των πρώιμων νεότερων χρόνων, 30 Οκτωβρίου 2017, αίθ. 812 (15:45).
Βασιλική Σταμάτη (Δρ. Ιστορίας ΑΠΘ), Το copia lettere του Παναγή Τσιτσέλη, 6 Νοεμβρίου 2017, αίθ. 812 (15:45).
Ελισάβετ Μενελάου-Trabalza (Διδάκτωρ ΤΙΓΦ, ΕΚΠΑ), Η τέχνη του ιταλικού φασισμού, 1 Δεκεμβρίου 2017, αίθ. 820 (15:00).
Άννα Καρακατσούλη (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΕΚΠΑ), Risorgimento και Ελληνική Επανάσταση: Αντιστοιχίες και διαψεύσεις, 8 Δεκεμβρίου 2017, αίθ. 820 (15:00).
Παναγιώτα Τζιβάρα (Μόνιμη Επίκουρη Καθηγήτρια ΔΠΘ), Έλληνες βενετοί υπήκοοι και παταβινά διπλώματα: Σιωπές και ακριτομύθειες για τους αποφοίτους της Πάδοβας, 11 Δεκεμβρίου 2017, αίθ. 812 (16:15).
2016
Γιώργος Ροδολάκης (τ. Διευθυντής Ερευνών του Κέντρου Έρευνας της Ιστορίας του Δικαίου της Ακαδημίας Αθηνών), Οι Πηγές του Μεταβυζαντινού Δικαίου, 26 Μαΐου 2016, αίθ. 812 (12:00).
Angelo D’ Orsi (Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τορίνο, Dipartimento di Studi Storici), Antonio Gramsci, Il pensatore italiano più studiato nel mondo, 21 Ιουνίου 2016, αίθ. 812 (12:00).
Νίκος Χρυσίδης (Καθηγητής στο Southern Connectictut State University, ΗΠΑ), Κεφαλλονιά, Κωνσταντινούπολη, Μόσχα και Βενετία: Διαδρομές και Ταυτότητες στην Πρώιμη Νεώτερη Περίοδο, 18 Οκτωβρίου 2016, αίθ. 640 (15:30).
Benjamin Arbel (Ομότιμος Καθηγητής στη Σχολή Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ), Donne Ebree a Candia 1430-1530, 25 Οκτωβρίου 2016, αίθ. 812, (17:00).
Ιστορία και Μυθιστόρημα: συνάντηση με τον συγγραφέα κ. Δημήτρη Μαμαλούκα με αφορμή το τελευταίο του αστυνομικό μυθιστόρημα Ο κρυφός πυρήνας των Ερυθρών Ταξιαρχιών, Κέδρος, Αθήνα 2016, 552 σελ., 3 Νοεμβρίου 2016, αίθ. 825 (17:30).
Μαρία Γεωργοπούλου (Διευθύντρια της Γενναδείου Βιβλιοθήκης, Αμερικανική Αρχαιολογική Σχολή), Η Χαρτογραφία ως πηγή της Ιταλικής Ιστορίας, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, 8 Νοεμβρίου 2016 (17:00).
Γιώργος Πλακωτός (Λέκτορας «Πολιτισμικής και Κοινωνικής Ιστορίας της Δύσης την Πρώιμη Νεότερη Περίοδο» στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου), Η Ρωμαϊκή Ιερά Εξέταση: Ιστοριογραφία, Πηγές, Μεθοδολογία, 10 Νοεμβρίου 2016, αίθ. 822 (18:00).
Cristina Setti (Υπ. Διδάκτωρ, Scuola Normale Superiore di Pisa), Una fonte densa di tracce: le Raspe dell´ Avogaria di Comun (Repubblica di Venezia, secoli XVI-XVIII), 29 Νοεμβρίου 2016, αίθ. 812, (17:15).
Έφη Αργυρού (Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο), Το νοταριακό αρχείο ως ιστορική πηγή, 13 Δεκεμβρίου 2016, αίθ. 812 (17:30).
Σεβαστή Λάζαρη (Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων), Η αναφορά- έκθεση του Ευστάθιου Μαρίνου το 1623, 15 Δεκεμβρίου 2016, αίθ. 822 (17:45).
Νικόλαος Αναστασόπουλος (Επίκουρος Καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας του Τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων), Ο τύπος ως ιστορική πηγή: μεθοδολογία και ανάλυση, 20 Δεκεμβρίου 2016, αίθ. 812 (17:15).